Tonio van Vugt /Portretfoto's: Natasja van Loon
De luistertest: Benjamin Herman
Frank Zappa – Cletus Awreetus-Awrightus (1972)


‘Klinkt als Zappa. Ik herken het omdat oudere vrienden van mij bijna geloofsfanatici waren als het om Zappa ging. Die humor erin vond ik niet zo geweldig. Ik kwam als negenjarige de muziek binnenstappen met de punkbeweging, en die was juist tegen al dat technische gedoe. En Zappa had allemaal waanzinnige muzikanten in zijn band die allemaal technisch héle ingewikkelde dingen moesten spelen. Mijn oudere broer Dave maakte ons altijd bang met The Torture Never Stops. Dan sloot ’ie ons in onze kamer op en zette keihard dat nummer op met al dat gegil.’
The Ploctones – Muchacho (2009)


‘Oh, dit is Anton (Goudsmit, TvV)! Welke plaat?’ Dit is een opname van Vrije Geluiden. Herken je hem meteen aan zijn spel?
‘Nou, meer de combinatie van Ephraim (Trujillo, saxofonist, TvV) en Anton. Een steengoeie band. Anton is heel erg bezig met composities die een soort radertje in een radertje in een radertje zijn. Een soort klokwerkje. Dan neemt ’ie bijvoorbeeld een vijkwartsmaat, maar die kun je dan ook weer onderverdelen in andere maten.’

Zoiets als de ritmische cycli van Philip Glass?
‘Ja, “wheels within wheels” heet dat, geloof ik.’

Het zijn onderling verschuivende maten waarbij je uiteindelijk weer op het zelfde punt uitkomt.
‘Ja, en Anton is zo ADHD als de pest. Die zit de hele dag in zijn hoofd. Dus dan gaat ’ie zitten met zijn gitaar en dan wordt ’ie lekker rustig van die systeempjes. En ondertussen is hij een waanzinnige improvisator. Je kan hem wel om een boodschap sturen.’

Hij zat al vanaf het begin bij New Cool. Mis je hem in de band?
‘Laat ik het zo zeggen: ik mis hem niet zozeer in de band – want hij kon ook heel lastig zijn, want als jij “ja” zegt, zegt hij steevast “nee” en andersom – alswel het samenspelen, want tot voor kort was hij degene met wie ik de meeste gigs in mijn leven heb gedaan. Dan is het wel gek als iemand dan zegt: nou, ik heb geen zin meer. Wat het een beetje is, en dat zie ik wel vaker bij mensen die met mij spelen, dan eh... zonder dat ik dat bewust doe, trek ik alle aandacht naar me toe, waardoor anderen soms onderbelicht blijven. Terwijl je het allemaal samen doet. Of je nou in een big band speelt of een kwartet, dat maakt niet uit. En zelf vind ik dat wel eens jammer. Dat is echt wel iets waar Anton volgens mij moeite mee had.’

Voor mij was hij juist het andere bekende lid van New Cool. Hij heeft net als jij de VPRO/Boy Edgar Prijs (een belangrijke jazzonderscheiding, TvV) gewonnen.
‘Nou ja, Anton is op een gegeven moment The Ploctones begonnen en merkte dat hij daar zijn ei in kwijt kon met zijn eigen stukjes en dat mensen hem daar op aanspraken. Toen heeft hij eieren voor zijn geld gekozen: nu wordt het echt tijd om voor mezelf te beginnen. Maar ik mis hem wel met spelen, want we hadden echt een bijzondere klik, en dat is nu ineens dan klaar. Daarom probeer ik te vermijden dat andere bandleden zich een soort begeleiders gaan voelen.’
The Spinshots – Fetish For Veils (2011)
Fetish For Veils by The Spinshots on Grooveshark

‘Is dit The Ex? Oh? Zijn dit The Spinshots? Leuk! Zijn die niet met Flora Dolores? Ja? Ik ken ze als een surfband, ik heb ze een tijdje geleden gezien in West Pacific en dat leek hier niet op. Toen was het echt surfmuziek. Klonk heel anders. Of ik was gewoon dronken, kan ook, haha. Maar dit klinkt harstikke leuk. Van welke plaat is dit?’
Benjamin noteert driftig de titel, Never So Right.
‘Het doet me echt een beetje denken aan die plaat van The Ex, met Gétachèw Merkurya, die Ethiopische saxofonist.’
Ben van Gelder – Live @ Avro Opium Night Live (2012)


(Noot: Benjamin krijgt het fragment uiteraard te horen zónder de introductie van John Buijsman in deze YouTube-clip)

Dit is, hoe heet’ ie? Reinier Baas (gitarist, TvV), met Ben van Gelder op saxofoon. Ben zal nu 23, 24 zijn of zoiets. Ik ken hem al heel lang. Ik heb hem ook lesgegeven vanaf zijn veertiende, niet systematisch maar wel vaak. Hij is krankzinnig goed, niet te geloven. Lang geleden, toen North Sea Jazz nog in Den Haag was, zag mijn vrouw Cathelijne Ben zien rondlopen met zijn saxofoonkoffer, en ze raakte met hem aan de praat. Caat vroeg: “Wie is je favoriete saxofonist?” “Dat is Benjamin Herman,” zei Ben. “Nou, dat is mijn man.” En toen heb ik hem ontmoet, een hele leuke gast. Zijn broer Gideon speelt waanzinnig piano, die doet mee op Campert. Toen Ben voor het eerst bij me thuis kwam speelde hij al indrukwekkend. Daarna is hij bij Simon Rigter terechtgekomen, een waanzinnig goede leraar. Toen ging hij werkelijk als een speer! Hij woont nu in New York en langzaam begint hij te spelen met de heavy cats daar. Hij heeft net een nieuwe cd gemaakt, maar ondertussen werkt hij als barista in een of andere hippe koffiewinkel en hij heeft het ontzettend naar zijn zin. Hij maakt koffie en speelt saxofoon. Er wordt in die scene heel goed gespeeld door die gasten, veel beter dan toen ik 22 was.’
Teeuwen en Smeenk – Skôkn Duik (1992)
Skôkn duik by Hans Teeuwen on Grooveshark

Benjamin grijnst: ‘Dit is Hans, een hele vroege Hans! Hij is een hele muzikale jongen hoor.’

Zijn er weer gezamenlijke plannen?
‘Ja, we gaan weer wat spelen, en Hans heeft een hele zooi teksten geschreven, maar hij zoekt altijd naar de beste vorm daarvoor, want bij alles wat hij doet springt meteen iedereen er bovenop. Mensen die komen voor grappen, krijgen dan die grappen niet. We hebben al gerepeteerd en het een en ander opgenomen voor een nieuwe plaat. Zelf vind ik het heel leuk als hij Nederlandse teksten zingt.’

Hoe is jullie rolverdeling?
‘Hans bedenkt allemaal dingen achter de piano en met de jongens van de band pluizen we dat uit, zo van: wat bedoel je nou eigenlijk? De ideeën komen wel bij hem vandaan. Hij is heel leuk om mee samen te werken. Ik ken hem ook wel heel goed, zo langzamerhand.’

Hoe zijn jullie ooit in contact gekomen?
‘Hij belde mij om te kijken of we eens samen iets konden doen. Toen heb ik gezegd: ja, dat vind ik wel leuk, maar alleen als je het heel serieus wilt doen. Ik heb geen zin in half werk omdat iemand even een paar liedjes wil zingen. Dan wil ik wel een goede band bij elkaar hebben. Ik zei: laten we het eerst een tijdje proberen, en als je het dan nog steeds leuk vindt, dan gaan we ermee door. Ik heb hele leuke gigs met Hans meegemaakt. Ik ben ook heel benieuwd hoe die nieuwe dingen worden. De tekst van Broodje Worst vind ik geniaal. Het is uitgebracht tijdens zijn vorige show twee jaar geleden, Spiksplinter, maar die tekst was té aanstootgevend voor de nationale radio. Hij vond het zelf wel een beetje jammer dat het niet werd opgepikt. Maar ja, “swaffel de Koran” is niet écht publieke omroep, haha.’

1/2/3/4