Sandra de Haan
Tortoise - Beacons of Ancestorship
*****
(Thrill Jockey/PIAS)
Bij elke nieuwe plaat die de postrockers uit Chicago uitbrengen, zijn de verwachtingen hooggespannen. Hun eerste platen waren dan ook revolutionair. Misschien slaat de albumtitel op henzelf: voorvaders van menig postrockband in binnen- en buitenland. Dat is geen misplaatste ijdelheid, hooguit ironie, een citaat uit een recensie misschien? Tortoise weet altijd te verrassen, soms positief, soms met een draak van een plaat. De sound herken je meteen: ongewone drumritmes, analoge synthesizers, xylofoons, fijne bassen, spannende breaks en tempowisselingen. En altijd in een anti-hip arty hoesje gestoken. TNT (1998) was aanvankelijk even schrikken, zo kitchy als die klonk, maar de plaat bleek na een paar keer luisteren alsnog het hoogtepunt dat ze sindsdien niet meer geëvenaard hebben. Standards (2001) en It’s all around you (2004) waren teleurstellend. Saaie intellectuele jazzrock met bliepjes. Hun steeds voorspelbaarder unique selling point, de xylofoon, was inmiddels niet meer uniek in postrockland.

Wat nu te maken van de nieuwe serie instrumentals op Beacons of Ancestorship? Het eerste nummer van dik 8 minuten belooft niet veel goeds. Eerste indruk: na zestien jaar platen maken speelt Tortoise definitief niet meer in de eredivisie, links en rechts ingehaald door de concurrentie (Icy Demons!). Met de ironische titel Prepare your coffin lijken ze de schrijvende pers voor te willen zijn met een hint naar hun overschreden houdbaarheidsdatum. Het nummer lijkt zo van een progrockplaat uit de seventies geplukt. Tortoise weet natuurlijk dat ze in de gaten gehouden worden. Spelen ze nu met die verwachtingen of lijkt het maar zo? Yingxianghechengqui staat bol van de overstuurde basgitaren en houthakkersdrumwerk. Zo’n raar nummer, daar moéten de journalisten wel wat over gaan zeggen en dan die onleesbare titel lekker overtypen, hahaha. Wat een lol. Even geduld hebben: even later blijkt dat ze u om de tuin geleid hebben. Hier gebeurt wel degelijk wat! Het subtiele The fall of seven diamonds plus one had bijna op het prachtige Millions now living will never die gepast, traag en spannend. Wel een van de beste nummers, samen met Monument six one thousand. Na het zwakke begin worden de nummers steeds beter. Beacons is daarbij gevarieerder dan vorige platen, die vaak ook net te lang waren. Met drie kwartier heeft Beacons de perfecte lengte. De vorige plaat The Brave and the Bold (met Bonnie Prince Billy) uit 2006 was al beter dan die daarvoor. Wie weet heeft Tortoise de weg terug naar boven gevonden. Daar begint het warempel met elke luisterbeurt meer op te lijken.